|
|
Annotation for "caput"
caput i. initium
|
Annotation on "caput"
caput i. initium. Iuppiter
|
Annotation on "hac"
hac s. monas
|
Annotation on "tamen rectius Iuppiter nuncupatur. quod sit idem caput hac pater deorum"
tamen rectius Iuppiter nuncupatur. quod sit idem caput hac {sic, lege ac} pater deorum sicut monas caput numerorum. Monas caret latitudine que fit actu et opere, non illa quae fit vi et potestate {J-YG: "De même que la monade est la tête des nombres. La monade est privée de la largeur en réalité et en acte, mais non de la largeur en virtualité et en puissance."}
|
Annotation on "Iuppiter nuncupatur"
Iuppiter nuncupatur quam Cupido
|
Annotation on "in quodcumque"
in quodcumque aut in numeros intellegibiles. aut in numeros sensibiles
|
Annotation on "in quodcumque"
in quodcumque in aliquam partem
|
Annotation on "defluxerit"
defluxerit vergerit
|
Annotation on "Trias"
Trias Ternarius numerus primus est. Ante enim ternarium numerus nullus est. Quod enim initio, medio, finique caret numerus non est. Unitas autem et bine initio medio fineque ca caret {sic, lege caret}, numeri igitur non sunt. sed si numeri non sunt quid sunt? Nichil aliud nisi numerorum principia.
|
Annotation on "in quodcumque"
in quodcumque aut in numeros intellegibiles, aut in numeros sensibiles
|
Annotation on "eius"
eius unitatis
|
Annotation on "insecabilis"
insecabilis indivisibilis per longum {J-YG:"indivisible sur toute sa longueur"}
|
Annotation on "sine latitudinis"
sine latitudinis sola longitudine. Duo. Secundum Boetium vero habet duo in longitudine, unum in latitudine. {J-YG: 'avec la seule longueur'. C'est deux. Mais, selon Boèce, (la ligne) a deux en longueur et un en largeur.}
|
Annotation on "diadem"
diadem DE DIADE. nasceri ex uno
|
Annotation on "quod"
quod quia
|
Annotation on "eam"
eam i. diadem
|
Annotation on "vel coniux germana"
vel coniux germana s. ipsa dias vocatur Iuno
|
Annotation on "praecedentis"
praecedentis s. iovis
|
Annotation on "est autem"
est autem ipsa dias
|
Annotation on "medietatis capax"
medietatis capax i. contrarietatis
|
Annotation on "participat"
participat i. dividividit
|
Annotation on "eadem"
eadem s. dias
|
Annotation on "discordia"
discordia s. est
|
Annotation on "adversa oriantur"
adversa oriantur s. discordia est
|
Annotation on "prima"
prima discordia ante alios numeros
|
Annotation on "adherente"
adherente ab unitate
|
Annotation on "separari"
separari quicquid extra unitatem est contrarium est. omnia contraria dias nominantur.
|
Annotation on "in bonis"
in bonis s. rebus
|
Annotation on "eadem"
eadem s. dias
|
Annotation on "iustitia"
iustitia s. est
|
Annotation on "quod"
eo quod
|
Annotation on "aequis"
aequis equabilis
|
Annotation on "vinculum"
vinculum s. sit
|
Annotation on "comedia conectantur"
comedia conectantur vinculo coniungantur
|
Annotation on "habeatur utrimque commune"
habeatur utrimque commune i. in monade et in sequentibus ut sunt iii. vel iiii. ex utrumque parte i. ratione dualitatis omnia iunguntur
|
Annotation on "ab hac numerus"
ab hac numerus i. diade
|
Annotation on "auspicatur"
auspicatur incipit
|
Annotation on "opinabilis"
opinabilis intellegibilis
|
Annotation on "ab adherente separari"
ab adherente separari Secundum istum a diade numerus incipit, secundum Agustinum a triade. Agustinus dicit quod a nulla veritas iudicatur oculis umanis {sic, lege humanis}. Inter opinationem {sic, lege opinionem} et intellegentiam hoc interest, quod opinio quae sensu corporeo discernitur, intellegentia quae mentem {sic, lege mente} iudicatur.
{J-YG: quae sensu corporeo discernitur, "qui est distinguée par la perception corporelle". Je me demande si les deux verbes passifs de la fin, discernitur et iudicatur, ne sont pas des erreurs, et s'il ne faut pas lire, à l'actif, discernit et iudicat: "Entre l'opinion et l'intellect il y a cette différence, que l'opinion est ce qui discerne par la perception corporelle, tandis que l'intellect est ce qui juge par l'esprit", en latin: Inter opinationem et intellegentiam hoc interest, quod opinio <est> quae sensu corporeo discernit[ur], intellegentia quae mente[m] iudicat[ur]} {J-YG: "Selon Martianus, le nombre commence à la dyade, selon Augustin, à la triade. Augustin dit qu'aucune vérité n'est jugée par les yeux humains. Entre l'opinion et l'intellect il y a cette différence, que l'opinion est ce qui est distingué dans les corps par le sens, et l'intellection ce qui est jugé par l'esprit."}
|
Annotation on "primi"
primi genitivus
|
Annotation on "probamentum"
probamentum i. argumentum
|
Annotation on "Aliorum"
Aliorum s. numerorum iiii. elimentorum
|
Annotation on "mater numerus"
mater numerus quia duo per ii. fiunt iiii.
|
Annotation on "primaque"
primaque i. dias
|
Annotation on "paritatis"
paritatis societatis
|
Annotation on "Trias"
Trias DE TRIADE
|
Annotation on "Trias vero princeps imparium numerus"
Trias vero princeps imparium numerus Nullus numerus ante triadem est, quia habet principium medium ac finem.
|
Annotation on "censendus"
censendus i. iudicandus
|
Annotation on "Nam prior"
Nam prior pro primus
|
Annotation on "medietatis"
medietatis proportionem
|
Annotation on "interstitiorum"
interstitiorum spatiorum
|
Annotation on "componit"
componit conglutinat
|
Annotation on "Denique"
Denique Denique: cum Luna est sublustri splendet amictu, cum subcincta latet thalamis Latonia, virgo est cum subnixa sedet sollio {sic, lege solio} Plutonia coniunx.
|
Annotation on "Denique Fata Gratiarumque"
Denique Fata Gratiarumque s. conligantur. i. tres Gratiae sub uno nomine.
|
Annotation on "Gratiarum"
Gratiarum Cloto, Lacesis, Atropos
|
Annotation on "Gratiarumque germanitas"
Gratiarumque germanitas Iovis et Iunonis filiae
|
Annotation on "virgo"
virgo i. Diana
|
Annotation on "hereboque"
hereboque inferno. Luna in celo, Diana in terra, Proserpina in inferno
|
Annotation on "colligatur"
colligatur ascribatur vel datur
|
Annotation on "ex eo etiam"
ex eo etiam aliut argumentum
|
Annotation on "perfectus"
perfectus s. est
|
Annotation on "perfectos"
perfectos s. numeros
|
Annotation on "senarium"
senarium bis. terni. vii
|
Annotation on "novenariumque"
novenariumque ter terni x viiii.
|
Annotation on "auspitio"
auspitio i. ternarii initio
|
Annotation on "tercio"
tercio ut illud Virgilii: numeri {sic, lege numero} deus inpare gaudet, quia omnis inpar eternus est, quia non potest dividi {J-YG: "TERTIO: comme dans cette expression de Virgile (Buc. 8, 75): 'La divinité se réjouit du nombre impair'; parce que tout impair est éternel, car il ne peut être divisé."}
|
Annotation on "repetuntur"
repetuntur s. apud paganos
|
Annotation on "Tres symphonias"
Tres symphonias i. tantum simplices
|
Annotation on "armonia"
armonia i. divisarum vocum adunatio
|
Annotation on "diapason"
diapason i. ex omni {lege omnibus}
|
Annotation on "hemiolion"
hemiolion i. totum semis, diapente
|
Annotation on "diatessaron"
diatessaron i. ex iiii
|
Annotation on "temporis cursus"
temporis cursus i. presens, preteritus, et futurum
|
Annotation on "alternat"
alternat i. movet
|
Annotation on "tribus divinatio"
tribus divinatio s. temporibus. prophetia arguitur.
|
Annotation on "Idem mundana perfectio est"
Idem mundana perfectio est ternarius quia est creator et unde creatum et quid creatur.
|
Annotation on "materiae"
materiae substantie
|
Annotation on "procreandi"
procreandi de se
|
Annotation on "idealibus"
idealibus ideales forme intellegibiles secundum quas visibilis mundus formatus est
|
Annotation on "idealibus formis"
idealibus formis intellegibilibus vel propriam formam abentibus {lege habentibus}
|
Annotation on "conse- quenter"
conse- quenter Deus eternus, materia informis non eterna, forma eterna; materia informis prope nihil apud Agustinum. {J-YG: "Dieu est éternel, la matière informe n'est pas éternelle, la forme est éternelle; la matière informe est un presque néant, chez Augustin." De fait, cette glose s'appuie sur Augustin, Confessions 12, 6: "un presque néant", milieu entre la forme et le rien, tel est l'être "informe" que cherche à concevoir Augustin pour se représenter la matière primitive: quiddam inter formam et nihil nec formatum nec nihil, informe prope nihil.
|
Annotation on "Animam vero orationis"
Animam vero orationis {signe, but no corresponding gloss}
|
Annotation on "Quid tetradem dicam?"
Quid tetradem dicam? DE TETRADE
|
Annotation on "Quid tetradem dicam?"
Quid tetradem dicam? Quid laudis in illo ponam? Nam superat meum ingenium.
|
Annotation on "ac profunditate"
ac profunditate profunditas non caret latitudine, subintellegendo dimitti latitudinem.
|
Annotation on "quattuor"
quattuor Quaternarius numerus secundum generalem figurarum rationem non habet nisi duo tantum spatia, longitudinis quidem et latitudinis, planamque figuram gignit et caret profunditatem. Subtili vero ratione qua unitas omnium numerorum aequalis est, quaternarius numerus in planam soliditatem crescere potest: unum, bis, bis. Videsne longitudinem et latitudinem altitudinemque cubicam hac ratione quaternarium habere? Unum enim in longitudine, duo in latitudine, duoque in altitudine. {J-YG: "Le nombre quatre, conformément au mode général des figures, n'a que deux dimensions seulement, la dimension de longueur et la dimension de largeur, et il engendre une figure plane, mais il n'a pas de profondeur. Mais à la manière subtile dont l'unité est égale à tous les nombres, le nombre quatre peut croître pour donner un solide plan: deux fois deux fois un. Vois-tu bien que de cette façon le nombre quatre possède longueur, largeur, mais aussi hauteur cubique? Car il a un en longueur, deux en largeur et deux en hauteur."}
|
Annotation on "nu-
meris"
nu- meris et non sunt vitia. Plerumque vitia nascuntur et virtutibus
|
Annotation on "placitis"
placitis plicatis
|
Annotation on "integratur"
integratur adimpletur
|
Annotation on "Item ecatontas"
Item ecatontas Inde vocatur Proserpina Ecate quia de c. agnis vel avibus {sic, lege ovibus} ei sacrificabatur.{J-YG: "Si Proserpine est appelée Hécate, c'est parce qu'on lui sacrifiait cent agneaux ou cent brebis." ("ou cent oiseaux", uel auibus, dit le texte, à cause d'une erreur qui a fait lire auibus le mot que portait certainement le modèle: ouibus)}
|
Annotation on "a decade quaternario cumulatur"
a decade quaternario cumulatur quaternarius numerus analogia est omnium numerorum
|
Annotation on "ceteraque excrementa"
ceteraque excrementa aumenta. ut xx. xxx. xl.
|
Annotation on "sic decim milia
ceteraque excrementa complentur"
sic decim milia ceteraque excrementa complentur Quaternarius numerus finis est omnium numerorum. In illo enim analogia omnium numerorum continetur. Inde fit ut ternarius primus sit omnium numerorum, quaternarius vero finis. In ternario enim substantia numerorum, in quaternario analogia consideratur. Hac manifestissima ratione quaternarium terminum esse omnium numerorum manifestum est, quia omnes numeri ab uno usque ad quattuor primum versum numerorum gignunt intra quem ratio omnium numerorum continetur.
|
Annotation on "quid quod"
quid quod admirative
|
Annotation on "quattuor"
quattuor s. sint
|
Annotation on "quattuor anni tempora"
quattuor anni tempora V. E. A. H. {sic, lege ver. estus. autumnus. hiems.}
|
Annotation on "frontesque caeli"
frontesque caeli climata mundi
|
Annotation on "elementorumque principia"
elementorumque principia i. ignem aerem terram et aquam
|
Annotation on "hominum etiam quattuor aetates"
hominum etiam quattuor aetates infantiam, adolescentiam, iuventutem et senectutem
|
Annotation on "quattuor vitia"
quattuor vitia contraria quatuor virtutibus
|
Annotation on "quattuorque virtutes"
quattuorque virtutes ordo sursum scandens
|
Annotation on "hic numerus"
hic numerus quod de mens detrimenta etates dicat
|
Annotation on "Cyllenio"
Cyllenio Ipsi Cyllenio dicit, quia ipsi iiii. tempora tempora {sic, lege tempora} tribuuntur anni eo quod comes sit solis.
|
Annotation on "ipsi Cyllenio"
ipsi Cyllenio s. datur
|
Annotation on "quod quadratus"
quod quadratus quia in honore illius annus currit quia comes est solis
|
Annotation on "deus solus"
deus solus Mercurii circulus et Veneris non ambiunt terras {sic, lege terram} sed laxiori circulo centrum suum in sole constituunt.
|
Annotation on "Sequitur"
Sequitur a disputandum
|
Annotation on "pentas"
pentas DE PENTADE
|
Annotation on "elementis"
elementis Necesse est ut quatuor elementis propria forma addatur, i. rotunditas, nam omne corpus visibile cum fit ex quatuor elementis, necesse est ut addatur propria forma de celestibus corporis. Questio est utrum ex quatuor ut verbi gratia corpus solare? Set tamen testem Ambrosio omne visibile ex iiii. fit. Quattuor tenet celum vel totum mundum, sed amplius in terra.
|
Annotation on "ipse"
ipse s. est mundus
|
Annotation on "sub alia forma"
sub alia forma ad formam rotunditatis
|
Annotation on "insignitus"
insignitus i. numeratus mundus
|
Annotation on "qui quidem"
qui quidem quinarius
|
Annotation on "copulatur"
copulatur iungitur
|
Annotation on "sexus"
sexus genitivus
|
Annotation on "Trias"
Trias Sicut ternarius numerus indivisibilis est, ita sexus virili qui virtute dictus est firmus et indivisibilis est.
|
Annotation on "dyas femineus aestimatur"
dyas femineus aestimatur Omne quod dividitur in [quattuor] duas partes aequales femineum dicitur, qui autem impar virilis.
|
Annotation on "apotatasticus"
apotatasticus vel in se ipsum rediens, ut singularis quinarius pentas
|
Annotation on "cum aliis inparibus"
cum aliis inparibus quia ipse est impar
|
Annotation on "cum suo genere sociatus"
cum suo genere sociatus i. cum quinario
|
Annotation on "quinquies"
quinquies cum alieno
|
Annotation on "tricies quinquies"
tricies quinquies xxxv.
|
Annotation on "zonae terrae"
zonae terrae etiam celi
|
Annotation on "totidemque"
totidemque s. esse in v. sunt
|
Annotation on "generibus"
s. in generibus
|
Annotation on "ut homines quadrupedesque reptantes"
ut homines quadrupedesque reptantes et in terra et in mari
|
Annotation on "hunc numerum quis neget esse diametrum"
hunc numerum quis neget esse diametrum O dimidium i. medietas denarii
|
Annotation on "diametrum"
diametrum dimidium circulum
|
Annotation on "secatur"
secatur dividitur
|
Annotation on "analogicumque"
analogicumque i. rationabile
|
Annotation on "sextam"
sextam s. partem
|
Annotation on "et terciam quod duo"
et terciam quod duo s. sunt
|
Annotation on "Magnitudo"
Magnitudo quantitas
|
Annotation on "color"
color i. qualitas
|
Annotation on "figura"
figura i. forma i. species
|
Annotation on "intervallum"
intervallum compositio membrorum. spatium
|
Annotation on "status"
status i. plenitudo nature
|
Annotation on "motus"
motus in toto corpore
|
Annotation on "totidem"
totidem vi
|
Annotation on "motus totidem"
motus totidem Motus in incrementis, status in plenitudine natura {lege naturae}, ut verbi gratia quando progredimur a monade in infinitum et quando regredimur et per enliticam ad unitatem.
|
Annotation on "consortium"
consortium quia due unitates sunt innectae pariter
|
Annotation on "opinabilis"
auspicatur incipit
|
Annotation on "memoratur"
memoratur Apollo autem de presenti, de preterito, et futuro consulebatur
|
Annotation on "mundana perfectio"
mundana perfectio Quod vero dixit perfectionem mundane unitatis in tribus contineri - in deo et in informi materia et in idealibus - ita intellegendum est: ut deus extra mundum intellegatur, a quo tamen est perfectio mundi. Materies vero est illa informitas secundum quosdam philosophos. Secundum alios vero orta est et creata, qui melius sapiunt. De idealibus vero formis dupliciter intellegendum: sunt enim deales {sic, lege ideales} aeterne in deo, secundum quas omnia formata sunt; sunt etiam ideales in creatura, quae sicut ipsa materies informes create sunt.
|
Annotation on "distribuere"
distribuere vel dativus vel adverbium
|
Annotation on "tricario"
in tricario
|
Annotation on "tricario"
tricario Tres animae naturales motus significat, hoc est rationem, iram, cupiditatem.
|
Annotation on "quattuorque virtutes"
quattuorque virtutes prudentiam, temperantiam, fortitudinem atque iustitiam. E contrario vitia iiii.: inprudentia, intemperantia, etcetera
|
Annotation on "figura. intervallum. status."
figura. intervallum. status. Figura: compositio membrorum. Intervallum: a capite ad pede. Status: utrum stat an sedet.
|
Annotation on "genesis"
genesis i. principium numerum {sic, lege numerorum}
|
Annotation on "dicta"
dicta s. es {sic, lege est}
|
Annotation on "primaque
forma paritatis est."
primaque forma paritatis est. s. dias
|
Annotation on "imparium"
imparium numerorum
|
Annotation on "per v."
per v. i. quinarium numerum
|